کف سازی
اصولاً به هرگونه عملیات ساختمانی که بر روی سطح زمین طبیعی ویا سقف طبقه انجام شود ، تاکاربری و عملکرد فضا راممکن سازد ، اصطلاً ((کف سازی )) می گویند با توجه به این تعریف متوجه خواهیم شد ، که برای آن که هر فضایی کارایی لازم زا داشته باشد نیاز به کف سازی مخصوص آن مکان خواهد بود . بنابراین انتخای نوع کف سازی بستگی به 2عامل محل قرار گیری و عمل کرد آن مکان دارد.
کف سازی بخش مهم و تعیین کننده ایی در ساختمان و حتی خارج از آن می باشد چرا که این عنصر ساختمانی نه تنها شامل فضا های داخلی یک ساختمان مانند اتاق ها راه رو ها سرویس های بهداشتی مثلاً آشپزخانه وحتی تراس می شود بلکه کف سازی حیاط پیاده رو ها وحتی زمین های ورزشی از این حیطه خارج نمی شوند .
مشخصات کف سازی ساختمان چیست ؟
اولین مشخصه مهم کف سازی استحکام و پایداری آن است مقاومت در برابر نفوذ و عبور رطوبت از دیگر ویژگی های عمده ی کف سازی می باشد به علاوه کف سازی بایستی دارای دوامن لازم باشد از خصوصیات دیگر کف سازثی می توان از مقاومت در برابر اصوات و حرارت وهمچنین استقامت در برابر آتش نام برد همانگونه که قبلا نیز گفته شده چون انتخاب نوع کف سازی بستگی تام به محل و نوع عمل کرد آن دارد بنابراین باتوجه به مورد درصد متفاوت کیفیات فوق را برای طرح و ساخت کف سازی دز نظر می گیریم در محال هایی که مثلا رفت و امد وسایل سنگین (تعمیرگاه ها ) مورد طراحی باشد استحکام و پایداری کف سازی اهمیت بیشتری پیدا خواهد کرد درکف سازی زیر زمین ها یا سرویس های بهداشتی نفوذ رطوبت عامل عمده نوع کف سازی می باشد در فضاهایی مانند ایستگاه های راه آهن یا ادارات دوام کف سازی بسیا بیشتر از فصا های مسکونی مطرح است در کف سازی بام ها بهتر است تاثیر نفوذ سرما وصداوهمچنین سرما و گرما نیز علاوه بر نفوذ رطوبت مورذ توجه باشد وبالاخره درمکانهایی مانند پارکینگهای طبقاتی مقاومت کف سازی دربرابر اتش سوزی ویا تاثیر مواد شیمیایی بایستی پیش بینی شود .
باتوجه به مسائل فوق در می یابیم که با عنایت به محل قرار گیری و عمل کرد فضا انواع مختلفی از کف سازی های متنوع می توانیم طراحی و اجرا نماییم در انتها مسائل اقتصادی و همچنین زیبایی نیز هر یک به تنهایی می تواند در انتخاب نوع کفسازی به نوبه خود مؤثر باشد .
7-3-انواع کف سازی در ساختمان های بنایی
کف سازی از نقطه نظر محل قرار گیری درساختمان به سه دسته زیر تقسیم می شود :
الف:کف سازی بر روی خاک
ب: کف سازی مابین طبقات
ج: کف سازی بام
همچنین از حیث عملکرد محل نیز می توان کف سازی را در ساختمان های بنایی به سه دسته زیر تقسیم نمود:
الف: مکانهای خشک
ب: مکانهای مرطوب
ج: مکانهای ویژه
کف سازی بر روی خاک
در مورد کف سازی بر روی خاک دو مساله مهم طراحی آن را تحت تاثیر قرار می دهند؛
اول احتمال ناپایداری خاک زیرین (مثلا وجود خاکهای زراعتی و بیلی)
این مساله موجب نشست و بر آمدگی در سطح کف سازی می گردد دومین موضوع جذب آبهای زیر زمینی از طریق حاک و مصالح ساختمانی به داخل کف ساختمان است
کف سازی همچنین باید بر روی یک سطح تراز بنا شود . چنانچه سطح زیر کف سازی شیبدار باشد موجب اتلاف هزینه و افت کیفیت عملیات کف سازی خواهد شد .
برای اطمینان از اینکه کف سازی دارای استحکام کافی و فاقد رطوبت است و همچنین کف سازی بر روی سطح مستوی و ترازی قرار گیرد . نیاز به عملیات خاصی است ،که اصطلاحا به آن ((زیر سازی)) میگویند.
سطحی که بر روی آن قدم می گزاریم را ((فرش کف)) می گویند.
بنابراین ممکن است در عملیات کف سازی دو فضا دارای یک نوع زیر سازی باشند لکن فرش کف متفاوتی داشته باشند (مثلا یکی موزائیک و دیگری موکت یا کاشی باشد) عملیات فرش کف در طبقات مختلف نیز در مبحث جداگانه ای تعریف و تشریح خواهد شد.
زیر سازی:
همانطور که می دانید زیر سازی دارای دو وظیفه است :
الف: ایجاد یک سطح مستوی و مستحکم در تراز مناسب برای اجرای فرش کف .
ب: حفظ روسازی از نفوذ رطوبت
چنانچه در هنگام تهیه طرح و یا اجرای عملیات کف سازی بدون توجه به خصوصیات زمین طرح،زیرسازیمناسبی پیش بینی و به اجرا در نیاید،امکان ایجاد ترکهای ناشی از نشست نامتجانس خاک و یا نفوذ زطوبت به محیط زندگی و مصالح ساختمان و در نهایت فرسودگی و فروپاشی زود رس ساختمان بوقوع پیوست.
عملیات زیر سازی
الف: ایجاد استحکام لازم برای روسازی: زمین طرح ممکن است از انواع نامناسب برای احداث ساختمان باشد . برای مثال زمین های با خاک زراعی و یا خاک هایی که بیش از حد رس به همراه دارند فاقد مشخصات لازم برای اجرای کف سازی بر روی آنها هستند . معمولا برای مناسب نمودن زمین دو راه پیشنهاد می شود : اول برداشتن خاک موجود تا رسیدن به خاک مناسب و بعد خاک ریزی با مخلوط در لایه های 20 سانتی متری و مرطوب نمودن آن و سپس کوبیدن مخلوط مرطوب شده با غلتک و تکرار عملیات تا رسیدن به تراز مورد نظر و دوم ریختن مخلوط بر روی خاک موجود و کوبیدن آن به روشی که گفته شد . در حالت دوم در حالتی که خاک محل مناسبی باشد می توان همان خاک را با غلتک آنقدر کوبید تا به مقاومت مناسب برسد .
ب: حفظ روسازی از رطوبت کف:
خاک ها رطوبت را به داخل خود می مکند . این خاصیت هرچه خاک متراکم تر باشد بیشتر اتفاق می افتد به سبب قانون لوله های موئینه و فشار اسمزی هر چه فاصله بین ذرات خاک کمتر باشد آب میل بیشتری به بالا رفتن پیدا خواهد کرد . گیاهان به و سیله همین خاصیت آب و املاح را به داخل آوندهای خود جذب کرده و به برگها می رسانند.
هررچه منافذ باریکتر و ظزیف تر باشد آب به تراز بالاتری کشیده می شود . یعنی هر قدر دانه های متشکله خاک ریز تر باشد امکان بالاآمدن آب بیشتر است. اکنون نتیجه آزمایشهای زیر به تکمیل بحث ما کمک خواهد نمود.
آزمایش اول: یک لوله شیشه ای را درون یک کاسه قرار دهید و سپس داخل آن را پر از خاک رس کرده و با وسیله مناسبی آن را کاملا متراکم کنید اکنون در داخل کاسه آب بریزید و دقت کنید که آب تا چه ترازی بالا خواهد آمد .
آزمایش دوم : اکنون لوله را خالی کرده درون آن مقداری ماسه نشسته بریزید (ماسه نشسته مقداری خاک رس به همراه خود دارد) و با وسیله مناسبی آن را متراکم کنید سپس درون کایه را آب ریخته و تراز نفوذ آب از داخل کاسه به داخل لوله را مشخص کنید .
آزمایش سوم: این بار لوله خالی را پر از ماسه بکنید و مجددا کاسه را پر از آب کنید تراز سعود آب را بر روی لوله شیشه ای علامت بزنید.
آزمایش چهارم : به جای ماسه شسته این بار از شن استفاده کنید و پس از آب ریختن به داخل کاسه ، خود را بر روی لوله شیشه ای علامت بزنید .
چنانچه نتایج چهار آزمایش فوق را با یکدیگر مقایسه کنید متوجه خواهید شد که رقوم صعود آب در هر آزمایش نسبت به آزمایش قبلی پایینتر است . یعنی می توان گفت که بالا آمدن آب در اثر قانون لوله های موئینه (نیروی جاذبه سطحی ) در ماسه تمیز بسیار ضعیف می باشد و در ماسه مخلوط با خاک رس ( آزمایش دوم ) شدید می باشد . به همان دلیل در شن این میزان تقریباً برابر صفر است.
ازاین خاصیت برای جلوگیری از نفوذ رطوبت به کف ساختمان می توان استفاده کرد با قراردادن یک لایه قلوه در روی خاک کوبیده شده مانع از نفوذ آب به داخل مصالح کف سازی و نتیجتا کف ساختمان می شود به این عمل (( قلوه چینی یا بلوکاژ))می گویند.
لذا به منظور جلوگیری از نفوذ رطوبت به کف طبقه زیرین ساختمانی که مستقیما با زمین در تماس است باید 25تا30 سانتی مترروی خاک کوبیده شدهرا قلوه درشت چیده و سپس روی آن یک قشر مخلوط شن و ماسه بریزید تا فواصل خالی بالای قلوه ها را پر کرده و یک سانتی متر روی کلیه سطوح را بپوشانید . قلوه چینی مانع نفوذ رطوبت از خاک کوبیده شده به سطوح بالاتر خواهد شد. و پوشش روی قلوه چینی با شن و ماسه باعث به وجود آمدن سطح مناسب و مسطح برای بتن کف می شود چنانچه تراز آبهای زیر زمینی آنقدر بالا باشد که خشکه چینی نتواند مانع نفوذ رطوبت به کف ساختمان شود علاوه بر آن در زیر فزش کف اقدام به عایق کاری کف ساختمان می نماید . عایق کف بایستی مستقیما به عایق کرسی چینی به طور کامل و متصل و یکپارچه باشد .
ج: ایجاد یک سطح مستوی و مستحکم : فرش کف بایستی بر روی یک سطح مستوی قرار گیرد چون انجام عملیات مربوط به فرش کف بر روی خشکه چینی عملی نیست لذا با اجرای حداقل 5 سانتی متر بتن بر روی خشکه چینی ،سطح مورد نیاز برای فرش کف را فرا هم می آوریم . نوع بتن اجرا شده در زیر سازی با حداقل 200کیلو گرم سیمان در متر مکعب بتن می باشد افزایش ضخامت آن نیز بستگی به کار برد کف سازی دارد.
تأسیسات زیر زمینی و قطعاتی که در زیر زمین قرار می گیرند، بایستی قبل از ریختن بتن در جای خود مستقر شده باشند. لوله های آب و فاضلاب و کابلها می باید در زیر بتن کف قرار گیرند.
کف سازی در طبقات
در طبقات میانی ، واقع در کف سازی بر روی سقف طبقه پایینتر از خود قرار می گیرد. این نوع کف سازی نیز به دو بخش زیرسازی و فرش کف تقسیم می گردند. کف سازی در طبقات نیز بایستی کاملاً مقاوم و در تراز مورد نظر قرار گیرند.
زیر سازی
زیر سازی کف طبقات از مراحل ساده تری برخوردار است . با توجه به اینکه سقف تمام شده از پستی و بلندیهایی برخوردار است،( خصوصاً اگر از نوع طاق ضربی باشد) نقش زیر سازی تنها ایجاد یک سطح مستوی و مقاوم برای انجام فرش کف خواهد بود.
زیر سازی باید حتی الامکان سبک باشد. برای این منظور از بتن سبک استفاده می نمایند. بتن سبک مخلوطی از پوکه معدنی یا کوره ای و حداقل مقدار سیمان 200 کیلو گرم در ازای 1000 کیلو گرم پوکه و شن وماسه به ابعاد صفر تا 15 میلیمتر خواهد بود. بعد از ریختن و خشک شدن بتن، سطح روی آن را باید با دو سانتی متر ملات ماسه سیمان اندود نمود.
عایق کاری کف:
در بعضی فضا هایی که امکان آب ریزی بر روی کف وجود دارد
( مانند آشپز خانه ، حمام و غیره... ) و یا آنکه سطح آبهای زیر زمینی آنقدر بالااست که احتمال عبور از خشکه چینی و نفوذ در کف ساختمان دارد ،قبل از اقدام به فرش کف ، آن را عایق کاری می کنند. به وسیله عایق کاری هم احتمال نفوذ آب از خارج به داخل ساختمان از بین می رود و هم از نشت آب از فضاهای مرطوب به فضاهای خشک جلوگیری می شود. برای این منظور بر روی زیر سازی به وسیله مصالحی که عایق رطوبت هستند اقدام به عایق کاری کف می نماییم.
کدام دسته از مصالح عایق رطوبت هستند؟
عایقهای قیری ، قیر گونی:
اصول عایق کاری کف بوسیله قیر گونی: همانطور که قبلاً کقته شد رایجترین مصالح عایق کاری در ایران قیر گونی می باشد . ذیلاً مراحل عایق کاری کف بوسیله قیر گونی فهرست شده است .
الف : چون آبهای جمع آوری شده بر روی عایق کاری ، دارند بایستی به طرف آبروهدایت شوند ، لذا در کلیه کفهایی که نیاز به عایق کاری دارند ، باید هنگام زیر سازی به کمک بتن سبک ، شیبی به مقدار 5/1تا 3 درصد بر روی زیر سازی به طرف آبرو ایجاد شود
ب : چون سطح بتن سبک دارای خلل وفرج می باشد لذا بوسیله یک قشر به ضخامت 2 سانتیمتر ملات ماسه سیمان 1:6 سطح بتن سبک را اندود می نماییم . برای جلوگیری از صدمه دیدن عایق ، سطح ملات را کاملا پرداخت می کنیم .
ج : پس از خشک شدن کامل اندود ، یک لایه قیر مذاب 70/60به مقدار مناسب و به طور یکنواخت روی سطح مورد نظر پخش می کنیم .
رشته‌ای است که هدف آن تربیت نیروهای متخصصی است که بتوانند در پروژه‌های مختلف عمرانی در زمینه‌های ساختمان‌سازی، راه‌سازی، پل‌سازی، برج‌سازی، سازه‌ها و بناهای آبی، جمع‌آوری و دفع فاضلاب و غیره مسوولیت طراحی، محاسبه، اجرا و نظارت بر اجرا را بر عهده گیرند. مهندسی عمران از جمله رشته‌هایی است که بیانگر کاربرد علم در ایجاد سازندگی و عمران است. یعنی هرچیزی که به آبادی یک کشور باز می‌گردد، مانند: ساختمانهای مقاوم در برابر زمین‌لرزه، دکل‌های مخابراتی، سد، فرودگاه، جاده، برج، تونل، سیل و آتش و نیروگاههای برق و مصالح سبک، ارزان و با کیفیت مناسب برای ساخت و ساز، در حیطه کار مهندس عمران قرار می‌گیرد.
طراحی بخشی از هنر سازمان دادن فضای کالبدی است که با رشته‌های مختلف علمی و هنری مانند برنامه‌ریزی شهری، معماری ومنظر سازی، مهندسی فنی، مهندسی ترافیک و حمل و نقل روانشناسی، جامعه شناسی و اقتصاد سر و کار دارد و در عین حال باسیاست و فرهنگ نیز ارتباط پیدا می‌کند و دامنهٔ فعالیتش بسیار گسترده‌است. گستردگی فعالیت طراحی شهری نشان می‌دهد که این فعالیت مانند یک طرح معماری نیست که با طرح مشخصی شروع شود یا پایان پذیردبه عنوان مثال یک میدان به عنوان عنصری از سازمان فضایی شهر در طول تاریخ تکون می‌یابد، دگرگون میشود، تغییر می‌کند و یا مدام عوض میشود. چنین فضایی می‌تواند از عهد باستان شروع شود، قرون وسطی را پشت سر گذارد، رنسانسرا ببیند و امروز هم بتواند در آن فعالیت و زندگی کند. حوزه تداخل طراحی شهری با معماری همواره مورد بحث بوده،همانطور که میزان ارتباط طراحی شهری با برنامه ریزی نیز بحث برانگیز بوده است. پیش از اینکه مسله تداخل تخصص طراحی شهری با معماری یا برنامه ریزی شهری مورد بررسی قرار گیرد،لازم است به"مقیاس طراحی"توجه شود.
منابع آزمون کارشناسی ارشد طراحی شهری 94 - 95
کارشناسی ارشد طراحی شهری
تعداد سوالات آزمون کارشناسی ارشد طراحی شهری 130 سوال است که زمان پاسخگویی به آنها 120 دقیقه می باشد.
منابع آزمون کارشناسی ارشد طراحی شهری:
زبان (عمومی و تخصصی):
1ـ کتاب زبان ( عمومی و تخصصی)2ـ زبان تخصصی ویژه دانشجویان رشته برنامه‌ریزی شهری و منطقه‌ای و مدیریت شهری3ـ 504 لغت
مباحث عمومی شهرسازی ایران:
1ـ کتاب شهر سازی 2ـ مصوبات شورای عالی شهرسازی و معماری ایران 3ـ شیوه‌ی تحقق طرحهای توسعه‌ی شهری (جلد 1و2و3) 4ـ کتاب سبز شهرداری جلد (5) 5ـ طرح‌ها و برنامه‌های شهرسازی، مصطفی بهزادفر 6ـ مقدمه‌ای بر مبانی برنامه‌ریزی شهری، اسماعیل شیعه 7ـ اصلاح نظام مدیریت توسعه‌ی شهری در ایران، مهدی‌زاده 8ـ مقالات دکتر محمد مهدی عزیزی 9ـ آیین نامه‌ی اجرایی قانون ساماندهی و حمایت از تولید عرضه مسکن 10ـ مدیریت و حکمروایی، بدک‌پور 11ـ مدیریت شهری، غلامرضا لطیفی 12ـ کتاب سبز شهرداری جلد (11) 13ـ از شار تا شهر، محسن حبیبی 14ـ تحلیلی بر ویژگی‌های
برنامه‌ریزی شهری در ایران، مشهدی‌زاده دهاقانی 15ـ برنامه‌ریزی شهرهای جدید، زیاری 16ـ با شهر و منطقه، اسماعیل شیعه 17ـ مرکز آمار ایران، سرشماری سال (85) 18ـ شبکه‌ی ارتباطی در طراحی شهری، فریدون قریب 19ـ مقدمه‌ای بر مبانی برنامه‌ریزی شهری، شیعه 20ـ طرح‌ها و برنامه‌های شهرسازی، مصطفی بهزادفر 21ـ تراکم در شهرسازی، محمد مهدی عزیزی 22ـ برنامه‌ریزی کاربردی اراضی شهری، زیاری 23ـ کتاب سبز شهرداری‌ها جلد (4و3و2) 24ـ محیطهای پاسخده، بهزادفر
مبانی نظری معماری:
1ـ کتاب مبانی معماری 2ـ مبانی نظری طراحی شهری معاصر بحرینی 3ـ مبانی و مفاهیم در معماری معاصر غرب قبادیان 4ـ مبانی طراحی شهری، هدمن و یازوسکی، ترجمه رضازاده 5ـ زیبایی شناسی در معماری گروتر، ترجمه پاکزاد 6ـ کند و کاوی در تعریف طراحی شهری، گلکار 7ـ اسناد هدایت طراحی شهری، گلکار 8ـ مبانی نظری و فرآیند طراحی شهری، پاکزاد 9ـ طراحی شهری به سوی یک شکل پایدارتر شهر هیلدر براندفری، ترجمه بحرینی 10ـ مرمت شهری، حبیبی و مقصودی 11ـ طراحی شهری جان لنگ، ترجمه بحرینی 12ـ مقالاتی در باب مفاهیم معماری و طراحی شهری (ج 2و1)، پاکزاد 13ـ مقدمه‌ای بر مبانی برنامه‌ریزی شهری، شیعه 14ـ نظریه‌های شهر و پیرامون، پاپلی یزدی 15ـ راهنمای طراحی شهری، ترجمه رضا رضایی 16ـ فرآیند طراحی شهری، بحرینی 17ـ سیمای شهر، کویین لینچ
تاریخ معماری و شهرسازی:
1ـ کتاب تاریخ معماری و شهر سازی 2ـ تاریخ شکل شهر جیمز موریس 3ـ تاریخ شهر، پاکزاد 4ـ طراحی شهرها، ادموند بیکن 5ـ شهر و محیط زیست، پروفسور مدرس6ـ تاریخ شهر، بنه‌ولو 7ـ سیر اندیشه‌ها در شهرسازی جلد (3و2و1) 8ـ آهنگ صنعت و آوای شهر، اسماعیل شیعه 9ـ از شار تا شهر، محسن حبیبی 10ـ مقدمه‌ای بر شهر و شهرنشینی، سلطان‌زاده 11ـ با شه و منطقه در ایران، اسماعیل شیعه 12ـ تحلیلی بر ویژگی‌های برنامه‌ریزی شهری در ایران، مشهدی‌زاده دهاقانی 13ـ مبانی و مفاهیم در معماری معاصر غرب، وحید قبادیان
تحلیل فضاهای معماری و شهری:
1ـ کتاب تحلیل فضاهای معماری و شهری 2ـ مکانهای عمومی و فضاهای شهری کرمونا 3ـ طراحی شهری معاصر دکتر بحرینی 4ـ مبانی طراحی شهری در بخش مرکزی تهران (توسلی) 5ـ طراحی شهری در خیابان کارگر، توسلی 6ـ طراحی شهری در بافت قدیم شهر یزد، توسلی 7ـ قواعد و معیارهای طراحی شهری، محمود توسلی 7ـ ساخت شهر در اقلیم گرم و خشک ایران، توسلی 8ـ طراحی فضای شهری 2و1، توسلی 9ـ سیر اندیشه‌ها درشهرسازی (1ـ3) 10ـ محیطهای پاسخده، ین بنتلی 11ـ سیمای شهر، کوین لینچ 12ـ مرمت شهری، حبیبی13ـ مبانی نظری و فرآیند طراحی شهری، پاکزاد، جهانشاه 14ـ شبکه‌ی ارتباطی در طراحی شهری، قریب، فریدون 15ـ زیبایی‌شناسی در معماری، گروتر 16ـ مبانی طراحی شهری،
رضازاده، راضیه 17ـ گزیده منظر شهری، کالن 18ـ طراحی شهرها، اموند بیکن 19ـ به سوی شهرسازی انسانگرا، یار احمدی 20ـ به سوی شکل پایدار شهر، هیلدر براند فری 21ـ تحلیل فضای شهری، بحرینی 22ـ فرآیند طراحی شهری، سید حسین بحرینی 23ـ شهرسازی شهروندگرا، فرانسیس تیبالدز 24ـ آشنایی با معماری جهان، محمد ابراهیم زارعی 25ـ کلیه مقالات منتشر شده در مجلات علمی و پژوهشی 26ـ آفرینش مرکز شهری سر زنده، ترجمه بهزادفر 27ـ طراحی شهری برای قرن شهری بحرینی
کلیه بررسی‌ها و کاوش‌های باستانشناسی حکایت از آن دارد که سابقه معماری ایران به حدود هزاره هفتم قبل از میلاد می‌رسد. از آن زمان تا کنون پیوسته این هنر در ارتباط با مسائل گوناگون، بویژه علل مذهبی، توسعه و تکامل یافته‌است.
معماری ایران دارای ویژگیهایی است که در مقایسه با معماری کشورهای دیگر جهان از ارزشی ویژه برخوردار است: ویژگیهایی چون طراحی مناسب، محاسبات دقیق، فرم درست پوشش، رعایت مسائل فنی و علمی در ساختمان، ایوانهای رفیع، ستونهای بلند و بالاخره تزئینات گوناگون که هریک در عین سادگی معرف شکوه معماری ایران است.
در معماری ایرانی، با وجود خصایلی چون تناسب و زیبایی سر درها وگنبدها و ایوان‌ها خصلتی که بیشتر شایستهٔ بررسی است گوهر معماری ایرانی و منطق ریاضی و عرفانی آن است. درونگرایی و گرایش معماران ایرانی به سوی حیاط‌ها، پادیاوها، گودال باغچه‌ها، هشتی‌ها و کلاه فرنگی‌ها که شبستان‌ها را گرداگرد خود گرفته است، از دیرباز جزء منطق ایرانی بوده است.
پیش از این که تخت جمشید ساخته شود، صدها ایوان و شبستان با ستونهای چوبی و سنگی در سراسر جهان متمدن آن روز ساخته شده بود، ولی نخستین بار در تخت جمشید می‌بینیم که ستون‌ها تا آخرین حد ممکن از هم فاصله گرفته‌اند با این که در بعضی از معابد کهن خارج از ایران (مثلاً مصر) فاصلهٔ دو ستون چیزی نظیر قطر آنها بلکه اندکی کمتر است.
معمار ایرانی توانست وسیع ترین دهانه‌ها را با کست افزود پیمون‌ها به وجود بیاورد و آرایش‌های گوناگون و سرگرم‌کننده خلق کند؛ به گونه‌ای که ساختمان دو اشکوب به اندازه‌ای از هم دور شده که گویی اشکوب زیری بعدها بر آن افزوده شده است.
از امتیازات معماری ایرانی این است که هرگز از مکان هندسی همگن برای پوشش استفاده نشده و از اصطلاحات و نام قوس‌ها و طاق‌ها و گنبدها در زبان فارسی پیداست که بیشتر به شکل بیضی و تخم مرغ و بات (بیز) توجه داشته‌اند.
پیمون نه تنها در نقشه و اندازهٔ پایه‌ها و ستون‌ها در عرض و طول اتاق‌ها و راهروها اثر دارد، بلکه حالت در و پنجره و نسبت بین آنها را نیز معین می‌کند و پس از همه در پوشش درگاه‌ها، ایوان‌ها، طاق‌ها و گنبد خانه‌ها تاثیر دارد. این تاثیر آن جا آشکار می‌گردد که معمار ایرانی می‌تواند با تضمین کافی با کاربرد پیمون کست افزود، طرح و محاسبه و اجرای آن را در آن واحد انجام دهد؛ بدون این که نا استواری به وجود بیاید.[۲]
از شش شیوه معماری ایران دو شیوه پارسی و پارتی مربوط به پیش از اسلام و چهار شیوهٔ دیگر مربوط به دوره اسلامی می‌باشد. غربی‌ها برای شیوه‌های اسلامی نام‌هایی را به کار می‌برند مانند شیوه‌های اموی و عباسی.
در معماری ایرانی تلاش می‌شده کار بیهوده در ساختمان سازی نکنند و از اسراف پرهیز می‌کردند. این اصل مهم هم پیش از اسلام و هم پس از آن مراعات می‌شده‌است. در قرآن آمده مومنان، آنانکه از بیهودگی روی گردانند.
اگر در کشورهای دیگر، هنرهای وابسته به معماری مانند نگارگری (نقاشی) و سنگتراشی، پیرایه (آذین) بشمار می‌آمده، در کشور ایرانهرگز اینگونه نبوده‌است. گره سازی با گچ و کاشی و خشت و آجر و به گفته نخود معماران، آمود و اندود، بیشتر بخشی از کار بنیادی ساختمان است. اگر نیاز باشد در زیر پوشش آسمانه(سقف) پنام(عایق)ی در برابر گرما و سرما ساخته شود یا افراز بنا که ناگزیر پر و پیمان است و نمی‌تواند به دلخواه معمار کوتاهتر شود، تنها با افزودن کاربندی می‌توان آنرا کوتاهتر و باندام و مردم‌وار کرد. اگر ارسی و روزن با چوب یا گچ و شیشه‌های خرد و رنگین گره سازی میشود برای این است که در پیش آفتاب تند و گاهی سوزان، پناهی باشد تا چشم را نیازارد و اگر گنبدی از تیزه (معماری ایرانی) تا پاکار با کاشی پوشیده میشود تنها برای زیبایی نیست. وانگهی باید واژه زیبا به معنای زیبنده بودن وتناسب داشتن است و نه قشنگی و جمال.
طراحی گرافیک محیطی :
طراحی گرافیک محیطی به دلیل پیوندی که با علوم انسانی و اجتماعی نظیر شهرسازی، ارتباطات، جامعه شناسی و غیره دارد، یکی از ارکان زندگی اجتماعی قلمداد میشود. این عنوان، اصطلاحی کلی و غیر تخصصی درباره انواع عناصر متنوعِ تصویری و نوشتاری که با اهداف مختلف کمی و کیفی، طراحی، گزینش و یا حتی حذف شده و سپس در محیطهای بیرونی و درونی به کار گرفته می‌شوند، می‌باشد. روشن است که این حیطه چنان گسترده و متشکل از علل و عوامل گوناگونی است که ارائه تعریفی جامع از آن به راحتی میسر نیست. با وجود این، در اذعان به گستره و تنوع بالقوه طراحی گرافیک محیطی، محدودکردن موضوع ارزش چندانی ندارد. نیاز واقعی، ارائه تعاریفی است که دربرگیرنده موضوعات اصلی و مرکزی آن باشد تا اینکه حواشی و مرزهای آن را تعیین کند. چرا که به همراه جوامع رو به گسترش امروز و بروز انقلاب ارتباطات و فناوری که موجب تلاشِ هرچه بیشتر در جهت خلق آثار متنوع در این حیطه شده‌اند، پیش از هر چیز ما را به شناسایی، توضیح و بررسی نظریات و اقدامات اساسی و حتی خلق آثار تازه رهنمون میشود.
طراحی گرافیک محیطی در پیوندی نزدیک با هنرهای تجسمی و طراحی شهری، عوامل و امکانات متنوعی را به کار می‌بندد تا توجهمخاطبان مورد نظر خود را برانگیزاند و در پی آن، به هدف خود نزدیک کند. از مهم ترین اهداف کلی طراحی گرافیک محیطی می‌توان از عواملی نظیر تسهیل در امر ارتباط، ادراک محیط، ایجاد هویت بصری، ایجاد محیطی زیبا و غیره نام برد. با این همه اهدافی تفصیلی نیز وجود دارند که در درون هر یک از آثار گرافیک محیطی بایستی به بررسی آنها پرداخت.
گرافیک محیطی را با یکی از شاخه‌های تخصصی آن یعنی تبلیغات محیطی که مخاطبانی خاص را در جهت اهداف عموماً تجاری، هدف قرار می‌دهد، نباید اشتباه گرفت و محدود کرد. اگرچه می‌توان زمینه‌های مبهمی را نیز در تعریف گرافیک محیطی شناسایی کرد. به طور مثال آیا هدف از طراحی گرافیک محیطی باید صرفاً دگرگونی در کیفیتهای بصری و فضایی باشد و یا به روابط عمیق تر اجتماعی و فرهنگی بین عناصر، فضاها و انسان‌ها بپردازد؟ آیا کانون توجه طراحی گرافیک محیطی باید محصول آن -محیط- باشد یا فرایندی که محصول را به وجود می‌آورد؟
برای بسیاری از علوم و هنرها نمی توان مرز مشخص و تفکیک شده‌ای ترسیم کرد. در این صورت، می گوییم که این موضوع خط فاصل ندارد ولی حد فاصل دارد. با توجه به معنا و مفهومی که از تعاریف گرافیک محیطی استنباط می شود این هنر حد فاصل دارد نه خط فاصل. پس با بسیاری از موضوع های هنری دیگر نه تنها مرز مشترک دارد، بلکه لبه ی این مرزها روی یکدیگر قرار می گیرد و همپوشانی ایجاد می کند. در واقع حوزه طراحی گرافیک محیطی چنان وسیع است که وام دار بیشتر هنرهاست و با انواع فناوری های جدید در ارتباط و از آن ها بهره مند است. از ماکرو تلویزیون های مسطح گرفته تا نورپردازی هایی که بر آبشارهای مصنوعی انجام می گیرد و نیز جدیدترین دستگاه های چاپ و برش به صورت رنگی و لیزری، همه در خدمت این هنر قرار می گیرند.موضوع هایی مثل نورپردازی، شناخت مواد و مصالح جدید و نیز آشنابودن به آخرین دستاوردها همه در ارائه کیفیت مطلوب سهیم اند.
سیستم سازه ای فولادی سبک (LSF):
یک سیستم سازه ای پیشرفته است که در انواع ساخت ها و سازها ، تک خانوار و چندخانوار، ساختمانهای مسکونی و اداری یک ، دو و سه طبقه ، هتل ها و هتل آپارتمان ها ، ساختمانهای مدارس و دانشگاهی ، رستورانها و... دارای کاربرد می باشد.
سیستم سازه های فولادی سبک (LSF) یکی از مناسبترین سیستم های ساختمانی است که امروزه در جهان مورد استفاده قرار می گیرد. اصلی ترین المان در سازه های فولادی سبک ، مقاطع فولادی جدار نازک (LGS) می باشد. مقاطع فولادی جدار نازک، مقاطع فلزی سرد نورد شده ای می باشند که با استفاده از ورقهای فولادی نازک و با استفاده از روش Roll Forming شکل دهی می شوند. داشتن ضخامت یکنواخت در عرض مقاطع و استفاده از روش Roll Forming برای ساخت آنهاست که باعث می گردد، تولید در حجم بسیار بالا و با کیفیت مناسب و یکنواخت انجام گیرد.
مقاطع فولادی جدار نازک ، سبک بوده و به راحتی قابل حمل می باشد.بخش های مختلف ساختمان را به راحتی می توان با این مقاطع مونتاژ نمود. این عوامل باعث می گردد که عملیات ساخت با این سیستم بسیار سریع باشد
مزایای مقاطع فولادی جدار نازک:
- اغلب مصالح مورد استفاده در سیستم سازه های فولادی سبک قابل بازیافت بوده و 100 درصد مصالح زاید که در طول ساخت سیستم ایجاد می گردد،قابل بازیافت می باشد.
- مقاطع فولادی جدار نازک مقاطع بسیار مقاومی در مقابل خوردگی ،کج شدگی و ایجاد ترک می باشند.
- مقاطع مورد نیاز برای ساخت ساختمان با سیستم (LSF)می توانند با طول های دقیق مورد نیاز سفارش داده شوند . این کار باعث می گردد حجم عملیات و تعداد کارگر مورد نیاز در محل سایت کاهش یافته و پرت مصالح نیز به حداقل ممکن برسد.مصالح مورد نیاز برای ساخت این سیستم حداقل 67 درصد سبک تر از مصالح مرسوم در ساخت و ساز می باشد.
جهت گیری کنونی سازه های فولادی سبک به سمت تکنیک پانلهای پیش ساخته (Penalization) است که در این روش دیوارهای ساختمان در محل کارخانه و تحت شرایط کنترل شده مونتاژشده و سپس به محل سایت جهت نصب منتقل می گردند. این روش باعث بالا رفتن سرعت نصب این سیستم در محل کارگاه می گردد.در پروسه شکل دهی و ساخت مقاطع فولادی جدار نازک یک سری سوراخ های استاندارد درون این مقاطع ایجاد می نمایند که عبور دادن سیم ها و لوله ها از داخل این سوراخ ها باعث تسهیل در نصب سیستم های الکتریکی و لوله کشی ها در داخل دیوار می گردد. این سیستم نسبت به بقیه مصالح مزیت های بالاتری دارد.
برخی از این مزایا به شرح زیر است:
انعطاف پذیری:
این مقاطع می توانند به صورت اعضای تکی و یا به صورت پانل های آماده شده در کارخانه،به سایت منتقل گردند.تنوع ضخامت و ابعاد مقاطع جدار نازک امکان انعطاف پذیری زیادی را در مرحله طراحی ایجاد می نمایند.به عنوان نمونه در طراحی یک سیستم خاص که ارتفاع تیرچه ها باید محدود باشد،بدون اینکه لازم شود فواصل المانهای کف و یا دیوار را تغییر داد،می توان با تغییر ضخامت مقطع جدار نازک ،این محدودیت را برآورده نمود.
بادوام بودن:
در مقاطع فولادی جدار نازک جمع شدگی و تغییر شکل و کج شدگی مقطع وجود نداشته و لذا مشکلات ایجاد شده برای پانلهای چوبی و پانل های گچی متصل شده به این اجزای فلزی نیز به حداقل ممکن کاهش خواهد یافت. همچنین فلز یک ماده غیر اورگانیک بوده و بنابراین در مقابل رطوبت و هجوم حشرات مقاوم است و چرخش ،کج شدگی ،جداشدگی،ترک و خزش در آن ایجاد نخواهد شد.
وزن سبک:
مقاطع فولادی جدار نازک به دلیل سبک بودن به راحتی قابل حمل و جابجایی در محل کارگاه بوده و لذا هزینه مربوط به کارگر را کاهش می دهد.
قوی بودن مقاطع:
این مقاطع و سیستم سازه ای به راحتی می توانند بالاترین نیروهای زلزله و باد را تحمل نمایند.
ثبات در ابعاد:
به دلیل این که فلز ماده ای است که در مقایسه با مصالح ارگانیک،در مراحل پروسه مختلف شکل می گیرد،بنابراین مقاطع کاملا صاف،و هم شکل بوده و دارای کیفیت یکسانی می باشند.
مقاومت در برابر آتش:
مقاطع فولادی،مصالح غیر قابل اشتعال می باشند. این مصالح نمی سوزند و باعث گسترش حریق در فضاهای مختلف ساختمان نمی گردند. بنابراین مالکان می توانند هزینه بیمه کمتری را برای بیمه نمودن ساختمان در برابر آتش بپردازند.
مقاومت:
مقاطع فولادی جدار نازک سرد نورد شده، در مقایسه با دیگر مصالح ساختمانی دارای بالاترین نسبت مقاومت به وزن می باشند.
مزایای سیستم LSF در ساخت و ساز:
1- برای طراحان
- انعطاف در طراحی:
وجود تنوع زیاد در شکل مقاطع فولادی جدار نازک و اجزایی که برای تکمیل این سیستم ساختمانی تولید می گردد،امکانات نامحدودی را برای طراح جهت ارائه ایده های مختلف طراحی ایجاد می نماید.لذا طراح می تواند از این سیستم در انواع پروژه های ساختمانی با کاربری های متنوع ،بدون نیاز به تولید مقاطع و مصالح خاص ، استفاده نماید.
- تنوع در مصالح نما:
سطوح بیرونی ساختمان با سیستم LSF،می تواند با انواع مصالح نمایی که معمار پروژه می خواهد،پوشش داده شود.از نماهای قابل استفاده می توان به مصالح بنایی و آجر،انواع سنگ های نما،نماهای آلمینیومی، نماهای چوبی ، مصالح سرامیکی،نمای PVC و... اشاره نمود.در سطوح داخلی ساختمان، پانل های گچی(Gypsum Wallboard) مستقیما بر روی المانهای فولادی جدار نازک دیوار متصل می گردند.
- برآورده نمودن الزامات استانداردهای مربوط به عملکرد ساختمان:
سیستم سازه های فولادی سبک(LSF)به راحتی می تواند بالاترین ضوابط استانداردهای مربوط به طراحی سازه،انرژی،مقاومت در برابر آتش و عملکرد صوتی را برآورده نماید.
2- برای سازندگان
- سرعت در اجرای سیستم:
سیستم LSF یک سیستم سریع و آسان است و بدون استفاده از نیروهای کاری با تخصص بالا قابل اجرا می باشد.به دلیل سبک بودن وزن اجرای سازه های فولادی سبک نسبت به مصالح مرسوم دیگر، المان ها به راحتی قابل حمل و نصب بوده،درنتیجه سرعت کار بسیار بالاست. به طور معمول در سیستم های متداول یک تیم باتجربه چهارنفره قادر هستند تمام دیوارهای یک خانه سه اتاق خوابه را در یک روز نصب نمایند. این سرعت باعث می گردد که زمان اتمام پروژه به حداقل ممکن برسد.
- زمان توقف کم:
به دلیل این که این سیستم قابلیت نصب در تمام شرایط جوی مانند هوای خشک و سرمای شدید را دارا می باشد و از طرفی زمان اندکی را برای نصب در کارگاه نیاز دارد،لذا به طور معمول می توان در تمام فصول سال و در تمام شرایط جوی این سیستم ساختمانی را نصب نمود.
- فعالیت های موازی و بدون وقفه در بخش های دیگر ساختمان:
به دلیل این که سیستم سازه ای ساختمان و پوشش خارجی آن بسیار سریع نصب می گردد،لذا بقیه فعالیت های ساختمان مانند تاسیسات مکانیکی و برقی و نازک کاری سطوح داخلی،می توانند به طور مستقل و به موازات تکمیل شدن نمای بیرون انجام گیرند.
- سهولت در نصب سیستم های تاسیساتی:
کلیه کابل های برق،لوله های آب و داکت های تاسیساتی می توانند قبل از نصب پانلهای گچی سطوح داخلی به راحتی در فضای خالی موجود در داخل دیوارها اجرا گردند.
- نیاز کم به تجهیزات:
به دلیل این که قطعات ساختمانی سیستم LSF در قطعات سبک و قابل حمل توسط افراد،به کارگاه منتقل می گردد،لذا برای جابجایی و نصب این سیستم، نیاز به ماشین آلات خاص نمی باشد.تجهیزات مورد نیاز برای نصب این سیستم محدود به یک سری تجهیزات پایه ای قابل حمل است.
- نیاز به فضای کم کارگاهی:
به دلیل تحویل قطعات ساختمانی در زمان مقرر مورد نیاز و نیز آماده بودن اغلب قطعات برای نصب ، فضای بسیار محدودی برای نگهداری قطعات نیاز بوده و اتلاف مصالح نیز،حداقل ممکن می باشد.بنابراین اجرای سیستم در سایتهای کوچک و محدود به راحتی انجام می گیرد.
- ایمنی در محل کارگاه:
بدلیل سبک بودن قطعات ، نیاز به تجهیزات وماشین آلات خاص نبوده و سطح مورد نیاز برای کار نیز فضای محدودی می باشد . این موضوع باعث می شود تا امنیت افراد و کارکنان به طور کامل در کارگاه تامین باشد.
- کاهش هزینه ها:
علاوه برمزیت های فوق که باعث کاهش هزینه های اجرا می گردد، به دلیل عملکرد حرارتی خوب سیستم LSF حجم موتورخانه و ظرفیت سیستم گرمایش و سرمایش کم شده و باعث کاهش در هزینه های سیستم های تاسیساتی می گردد.
3- برای ساکنین
- هزینه های بهره برداری کمتر:
سیستمLSF هزینه های بهره برداری کمتری را به ساکنین تحمیل خواهد کرد. به دلیل دوام بالای مصالح و نیز عملکرد حرارتی خوب این سیستم ، ساکنین هزینه کمتری را برای تعمیرات و نیزسرمایش و گرمایش محیط ساختمان پرداخت خواهند نمود.
- عملکرد صوتی خوب:
عایق های صوتی موجود در سیستمLSF ، باعث کاهش شدت ضربات (Sound Impact) شده و نیز عایق های صوتی تعبیه شده در فضاهای داخلی دیوار باعث کاهش صوت منتقل شده در فضاهای داخلی ساختمان می گردند. در این سیستم فضاهای داخلی ساختمان دارای آرامش و راحتی بالایی می باشند.
- سلامت محیط زیست:
به دلیل سازگار بودن مصالح مورد استفاده دراین سیستم با محیط زیست انسانی، و بی اثر بودن مصالح، هیچ گونه بخارات سمی در محیط وجود نخواهد داشت. با کنترل و مسدود نمودن روزنه های ورود هوا، در این سیستم کیفیت هوای داخلی ساختمان قابل کنترل و مطبوع می باشد. مشکلاتی مانند جمع شدگی، کپک زدگی بر روی اجزای دیوارها،در این سیستم وجود نخواهد داشت.
- عدم اشتعال:
تمام مصالحی که در سیستم ساختمانی LSF مورد استفاده قرار می گیرد قابل اشتعال نبوده و دارای مقاومت بالا در برابر آتش می باشد. سیستم های ساختمانی LSF کلیه ضوابط استانداردهای معتبر را در زمینه عملکرد آتش برآورد نموده و تائیدیه های لازم دراین زمینه را دارا می باشند.
- مقاومت در برابر زلزله و طوفان های شدید:
تجربه های قبلی در طوفان ها و زلزله های گذشته نشان می دهد که سازه های LSF،دارای عملکرد بهتری در برابر بارهای زلزله و طوفان نسبت به سیستم های ساختمانی دیگر می باشند. به دلیل سبک بودن این سیستم ساختمانی، نیروی زلزله کمتری به آن اعمال می گردد.
4- برای محیط زیست
- قابل بازیافت بودن اتلاف مصالح:
در هنگام ساخت ساختمان با سیستم LSF،کمترین اتلاف در مصالح وجود دارد و در انتهای عمر مفید ساختمان نیز، مصالح به کار برده شده در این سیستم قابل بازیافت می باشند.
- ترافیک و حمل و نقل کمتر:
بدلیل استفاده از مصالح پیش ساخته در این سیستم و کوتاه بودن زمان نصب آن،ترافیک و حمل و نقل کمتری در محل ساخت پروژه ایجاد خواهد شد.
ضمنا در مورد قواعد مربوط به ساخت و ساز با این سیستم نوین، می توان به این موارد اشاره کرد:
